Ενα κείμενο για τον Τσιτσάνη

Ενα κείμενο για τον Τσιτσάνη
Ο ξεχωριστός, ο αγαπημένος, ο αρχηγός
19/1/2004

- Συγγραφέας: ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΤΑΛΑΡΑΣ
- ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Πρωτοείδα τον Τσιτσάνη από κοντά πολύ μικρός, έξι χρόνων περίπου, στο μαγαζί του στις Τζιτζιφιές. Πήγαμε με τη μάνα μου να βρούμε έναν από τους μουσικούς του που είχε φέρει ένα γράμμα και λίγα δολάρια από τον πατέρα μου από την Αμερική. Πήραμε το πράσινο και φτάσαμε βραδάκι.Ο Τσιτσάνης ήταν ο μόνος χωρίς γραβάτα, ο πιο μαζεμένος. Αργότερα με σύστησε η μάνα μου. Ελάχιστες κουβέντες, μετρημένες. «Είσαι ο μικρός γιος του Λουκά... Μπράβο, αγόρι μου»....Το πόσο σπουδαίος ήταν το συνειδητοποίησα λίγο αργότερα, όταν άρχισα να μαθαίνω τα τραγούδια του.
Ο Τσιτσάνης έκανε κάτι μοναδικό• «προγραμμάτισε», θα λέγαμε με τους σημερινούς όρους, με έναν ευφυή τρόπο το λαϊκό τραγούδι. Το αναβάθμισε και το έσπρωξε σε ένα χώρο υψηλής ευαισθησίας. Το αναμόρφωσε και αυτό συγκλόνισε το λαϊκό κόσμο. Ηταν ο προάγγελος του Θεοδωράκη. Το πολύ καθημερινό είδος του λαϊκού τραγουδιού, το τραγούδι της παρέας, έγινε τραγούδι της πόλης, τραγούδι μαζικό. Και το τραγούδι της πόλης έγινε τραγούδι της χώρας. Η έκφρασή του ήταν καθαρή, γνήσια και πηγαία, και αυτό έκανε τους απλούς ανθρώπους ν' αντιληφθούν ότι τα τραγούδια του, αν και λαϊκά, είχαν μια ιδιαίτερη ευγένεια και πολλές φορές περιέγραφαν έναν υψηλής αισθητικής και πλούσιο σε συναισθήματα κόσμο. Δεν είναι τυχαίο ότι στη διάρκεια της δικτατορίας, παρότι ο Τσιτσάνης έπαιζε λαϊκά τραγούδια, το «Χάραμα» ήταν τόπος συνάντησης των φοιτητών, των αντιστασιακών, των διανοούμενων και βέβαια πολλών απλών ανθρώπων.

Ο Τσιτσάνης σα μουσικός έβαλε προσωπικό ήχο στο μπουζούκι. Τα σόλα του άφησαν εποχή. Κατείχε απόλυτα τη δομή του βυζαντινού, του δημοτικού και του λαϊκού τραγουδιού ώς την εποχή του και ρυθμικά και όλες τις κλίμακες. Ο,τι είχε γραφτεί μέχρι τότε μπορούσε να το αναπαραγάγει και να το παίξει τέλεια. Ο ίδιος επέλεξε να εκφράζεται και να γράφει, σε τρεις κυρίως κλίμακες.

- Τη ματζόρε, που εμείς τη λέμε ραστ με «φαρδιά» τραγούδια όπως το «Ο,τι κι αν πω δεν σε ξεχνώ», «Το σκαλοπάτι», «Δώδεκα η ώρα θα 'ρθω βρε Μαριώ».

- Τη μινόρε, αργά αρχοντικά τραγούδια με τη μεσογειακή θλίψη και το χρώμα του εσπερινού... «Η αχάριστη», «Η αρχόντισσα», «Η αραπιά».

- Και ήχο πλάγιο δεύτερο, όπου ανήκουν μερικοί από τους ωραιότερους ύμνους της Εκκλησίας. Τραγούδια όπως «Παίξε Χρήστο το μπουζούκι», «Ασπρο πουκάμισο φορώ», «Πήρα τη στράτα κι έρχομαι»...

Ο Τσιτσάνης ήταν ένας μικρός Χριστός των ανθρώπων που μίλησε στην ψυχή τους ανεξάρτητα από τη μόρφωση και την κοινωνική τους τάξη............

http://www.youtube.com/watch?v=7d05yfe3yDw